Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

"Hani юarkэ"" diye sordum. Dr. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. . 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Saim Akзэl. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. O da kabul etti. Orada doрdum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Onlarla iftihar ediyorum. Beni onun yanэna verdiler. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. . Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Эntihara kadar gidebilirdim. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Цrneрin bakkala giderken. Borusan bunlardan biridir. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Kitap ve gazete okumayэ da. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. . Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bana "Sen kemana" dediler. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. . Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Okul Эstanbul'daydэ. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Ne gelen oldu ne de giden. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. . Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Tiyatroda, operada, sinemada. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Beni зok etkiledi. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. . Эnюallah dьzelir. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. . Bunlarsэz yapamam. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. O rahatsэz oluyordu. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Enstrьman црrenmek зaba ister. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. . Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Borusan bunlardan biridir. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. . Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Эntihara kadar gidebilirdim. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Tiyatroda, operada, sinemada. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. . Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. O rahatsэz oluyordu. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Dr. . Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bana "Sen kemana" dediler. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ne gelen oldu ne de giden. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Okul Эstanbul'daydэ. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Onlarla iftihar ediyorum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. O da kabul etti. Цrneрin bakkala giderken. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. . Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. . Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Beni onun yanэna verdiler. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Эnюallah dьzelir. Beni зok etkiledi. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Kitap ve gazete okumayэ da. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bunlarsэz yapamam. . Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . Orada doрdum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Saim Akзэl. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Юimdi de Эsrail-Filistin. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm.